خبرگزاری مهر- گروه استان ها: خشکسالی پدیده ای است که این روزها شهرستان شازند را به شدت تهدید می کند. کاهش نزولات آسمانی در زمستان گذشته در شازند باعث شد معضل خشکسالی که بسیاری از مشکلات مثل بیکاری، کاهش تولیدات کشاورزی و مهاجرت های منفی را در پی دارد، بیش از سال های گذشته مجالی برای عرض اندام داشته باشد.
شهرستان شازند یکی از پر باران ترین شهرستان های استان بود که به لحاظ همین بارندگی ها از آب و هوای مطبوع، باغ های آباد و مناظر طبیعی بکری برخوردار بود اما در سال های اخیر با کاهش نزولات آسمانی و در کنار آن برداشت بی رویه صنایع این منطقه از سفره های آب زیرزمینی دشت حاصلخیز شازند، بخش عظیمی از باغات و مزارع این شهرستان بر اثر خشکسالی از بین رفت.
با توجه به اینکه ۶۸ درصد از جمعیت شهرستان شازند را روستاییان تشکیل می دهند، مهم ترین و اصلی ترین رکن معاش و اشتغال این شهرستان کشاورزی و دامداری است، اما پدیده خشکسالی و همچنین آتش سوزی های هر ساله در بخشی از باغات این شهرستان در اثر خشکسالی و گرما، امرار معاش مردم روستایی و حتی شهری این شهرستان را تحت تاثیر خود قرار داده است.
کمبود آب، بازده محصولات کشاورزی را به شدت کاهش داده است
یک کشاورز شازندی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به بارندگی اندک سال های اخیر خصوصا امسال گفت: امسال در بهار بارندگی زیادی داشتیم اما به دلیل بارش کم برف در زمستان، سطح آب های زیرزمینی منطقه به شدت پایین رفته است.
روح الله محمدی دیگر کشاورز شازندی با توجه به خشک شدن باغات در سال های اخیر گفت: باغ احتیاج به آب دارد، کمبود آب طی سال های متوالی باغ را می خشکاند و حتی اگر باغ به طور کامل خشک نشود اما میزان محصولات تولید شده به حداقل می رسد و صدمه به قشر کشاورز را به دنبال دارد و با رو آوردن مردم به کارهای غیر از کشاورزی، باغات و مزارع کم کم نابود می شوند.
وی به آتش سوزی باغات نیز اشاره کرد و افزود: آتش سوزی هایی که اخیرا در باغات شازند اتفاق می افتد شاید حادثه یا از روی عمد باشد اما یک عامل مهم مزید بر این علت است و آن هم اینکه وقتی درخت آب نخورد کم کم خشک می شود و مثل باروت عمل می کند با کوچک ترین آتشی گر می گیرد و آتش سریعا به مزارع و باغات نفوذ می کند و کشاورزی را از بین می برد و همه این مشکلات بر اثر کمبود آب و خشکسالی به وجود می آید.
عامل افت منابع آب برداشت صنایع شازند از سفره های زیرزمینی است
نماینده مردم شازند در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: یکی از اصلی ترین دلایل افت منابع آبی و بروز خشکسالی در دشت شازند، برداشت صنایع از آب های زیرزمینی است.
قاسم عزیزی اظهار داشت: برداشت آب از سفره های زیرزمینی دشت شازند توسط صنایع، به مساله کاهش بارندگی در سال های اخیر دامن زده و باعث کمبود آب کشاورزی در شهرستان شازند و کاهش سطح آب های زیر زمینی در این دشت شده است.
اگر صنایع بزرگ شهرستان با ایجاد تصفیه خانه، پساب استفاده شده را با تصفیه به سیکل تولید برگردانند و با ایجاد حوضچه هایی پساب را قابل استفاده کنند، برداشت از آب های زیرزمینی دشت شازند به میزان بسیار زیادی کاهش پیدا می کندوی استفاده از پساب از سوی صنایع در چرخه تولید را راهکاری برای صرفه جویی در مصرف آب در این منطقه دانست و گفت: اگر صنایع بزرگ شهرستان با ایجاد تصفیه خانه، پساب استفاده شده را با تصفیه به سیکل تولید برگردانند و با ایجاد حوضچه هایی پساب را قابل استفاده کنند، برداشت از آب های زیرزمینی دشت شازند به میزان بسیار زیادی کاهش پیدا می کند.
عزیزی با اشاره به وضعیت بارندگی در شهرستان شازند، گفت: این شهرستان نسبت به سایر شهرستان های استان از نظر بارندگی شرایط مناسبی داشت، اما در سال های اخیر میزان بارندگی در این شهرستان کاهش یافته است.
نماینده شازند اظهار داشت: ایجاد بندهای خاکی راه حل مناسبی برای حفظ بخشی از آب های بارندگی است و این کار باعث تثبیت آب دشت ها برای کشاورزی و تغذیه منابع آبی می شود.
عزیزی با بیان اینکه خشکسالی و افت آب های زیرزمینی به کشاورزی منطقه و امرار معاش مردم به ویژه کشاورزان صدمه زده است، گفت: برداشت مداوم و مکرر از آب های زیر زمینی در بلند مدت، برای صنایع عظیم شهرستان نیز باعث مشکل خواهد شد و صاحبان صنایع شهرستان باید تدبیر اساسی برای این مشکل بیندیشند.
وی همچنین به حفر چاه های غیر مجاز اشاره کرد و افزود: اداره امور آب شهرستان شازند باید مرتبا در سطح شهرستان بازرسی داشته و اجازه حفر چاه های غیرمجاز را ندهد و در صورت مشاهده، باید قاطعانه با استفاده کنندگان از چاه های غیرمجاز برخورد شود.
لزوم به کارگیری روش های نوین آبیاری در کشاورزی شازند
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شازند نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، بر لزوم به کارگیری روش های نوین آبیاری در باغات و مزارع کشاورزی این منطقه تاکید کرد و گفت: اجرای طرح های آبیاری تحت فشار و قطره ای در اراضی کشاورزی و باغات، یکی از اصولی ترین روش های صرفه جویی در مصرف آب کشاورزی است.
رامین اخلاصی با اشاره به اینکه تنها ۱۲ درصد بخش کشاورزی شهرستان شازند از روش های آبیاری مدرن بهره می برند، افزود: از کل اراضی کشاورزی و باغات شهرستان شازند، فقط ۵۰۰ هکتار از روش آبیاری قطره ای و ۲۵۰۰ هکتار نیز از آبیاری تحت فشار استفاده می کنند.
وی افزود: طی سال های اخیر نزولات آسمانی در فصل زمستان در شهرستان شازند افت چشمگیری داشته و توجه به این نکته نیز نباید از نظر دور بماند که تغذیه سفره های آب زیرزمینی فقط با میزان مناسبی از بارش برف زمستانی تامین می شود و بارندگی بهاری، تاثیر چشم گیری بر این منابع ندارد.
طی دهه های اخیر، صنعتی شدن شازند سبب شده حجم عظیمی از منابع زیرزمینی دشت حاصلخیز شازند توسط صنایع مورد استفاده قرار گیرد و این مساله باعث افت شدید سطح آب های زیرزمینی این منطقه شده استرامین اخلاصی با اشاره به صنعتی شدن شهرستان شازند، افزود: طی دهه های اخیر، صنعتی شدن شازند سبب شده حجم عظیمی از منابع زیرزمینی دشت حاصلخیز شازند توسط صنایع مورد استفاده قرار گیرد و این مساله باعث افت شدید سطح آب های زیرزمینی این منطقه شده است.
وی کشاورزی را یکی از مهم ترین و اصلی ترین مشاغل مردم این شهرستان عنوان کرد و اظهار داشت: با توجه به اینکه امرار معاش اکثر مردم شازند از راه کشاورزی و دامداری است، پیشرفت کشاورزی در منطقه اشتغال و ماندگاری در روستاها را در پی دارد، اما در شرایط فعلی توسعه کشاورزی و حفظ روستاها امکان پذیر نیست.
اخلاصی تغییر سیستم زراعی و داشتن یک الگوی کشت مناسب و کاشت گیاهان کم توقع آب را یکی دیگر از راه های صرفه جویی در مصرف آب کشاورزی عنوان کرد و افزود: حرکت به سمت یکپارچگی و جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی می تواند به اجرا و گسترش سیستم های نوین آبیاری کشاورزی در این منطقه کمک کند.
اخلاصی ایجاد استخرهای دو منظوره در مزارع را کمک به حفظ آب کشاورزی دانست و گفت: ایجاد این استخرها در مزارع برای پرورش آبزیان و استفاده از آب مغذی برای آبیاری مزارع و باغات یکی از اقداماتی است که ضمن بهره گیری چند منظوره از آب موجود، بهره وری را افزایش داده و می تواند کمکی هر چند کوچک به بخش کشاورزی در مواجهه با بحران کم آبی باشد.
به نظر می رسد در کنار نقش مهمی که صنایع بزرگی همچون پالایشگاه و پتروشیمی و سایر صنایع بزرگ شهرستان شازند در ایجاد اشتغال و اقتصاد استان مرکزی دارند، اما نباید توجه به مسائل مهم دیگر در سایه این نقش صنایع قرار گیرد.
با وجود صنایع بزرگ در شازند هنوز هم بخش عمده ای از مردم این شهرستان به کشاورزی اشتغال دارند و بخش بزرگی از باغات و مزارع کشاورزی استان در این منطقه قرار دارد که از بین رفتن این مزارع علاوه ایجاد مشکل برای کشاورزان شهرستان، طبیعتا بر اقتصاد کشاورزی استان نیز بی تاثیر نخواهد بود.
نظر شما